Technical

De projector

De laserprojector bestaat uit enkele basisonderdelen met wat extra hardware. We overlopen enkel de basisonderdelen even kort. De laser, de galvo’s en de sturing zijn de belangrijkste onderdelen.

De laser

De laser bestaat in 2 soorten: gas- of diodelaser. Hieronder zie je een afbeelding van gaslasers gekoppeld met glasvezel. Dit werd vroeger vooral toegepast omdat diodelasers nog niet bestonden in flinke vermogens. Hier diende men wel waterkoeling te voorzien, veel mankracht (zwaar!) en voldoende stroom. De diodelaser is vanaf 2000 vrij  populair geworden en betaalbaar. Hier was luchtkoeling voldoende en een klein beetje stroom. De kleurenlaser bestaat meestal uit Rood Groen en Blauw, de RGB-laser, alhoewel ook nu 6- kleurenlasers te verkrijgen zijn. Tegenwoordig kan je een diode in praktisch iedere golflengte (=lichtkleur) krijgen. Groen is voor ons oog het best zichtbaar en heeft een golflengte van 532nm. De aansturing kan analoog of digitaal: analoge lasers kan men dimmen of langzaam aan en uit laten gaan. Digitale lasers kan je alleen aan of uit zetten via de software. Dit noemt men ook wel ‘blanking’.

De galvo’s

Galvo is een afkorting van galvano-scanner. Eigenlijk is het een dc-motor met terugkoppeling en demping. Bij een lasersturing zitten er meestal 2 galvo’s in, eentje voor de x-beweging (horizontaal) en eentje voor de y-beweging (vertikaal) De galvo’s bestaan uit openloop of closed loop versies. De openloop komen voor in low-budget lasers en zijn eigenlijk stappen-motoren zonder terugkoppeling of demping. Hier kan je 5 tot 10 puntjes mee tekenen zonder flikkering. De puntjes slaan eigenlijk op een richtingsverandering, vb een cirkel bestaat uit 40 tot 80 puntjes om hem mooi rond te maken. De closed-loop zijn de duurdere scanners en kunnen tot 80.000 puntjes per seconde plaatsen. Voor beamshows is echter 30k voldoende.  Meer info op Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Laser_scanning

De sturing

De sturing stuurt de galvo’s in de juiste positie met behulp van een computer en software. De kabel tussen de laser en de computer kan een netwerkkabel  (rj45) zijn of een ILDA kabel (25 polig). De sturing is meestal afhankelijk van de software en kan meerdere projectoren aansturen. We werken vooral met Pangolin en LaserDesignStudio om onze shows te creëren. De sturing kan meerdere lasers aansturen, maar om een gevarieerde show aan te bieden kan je best wat meer sturingen gebruiken.  De aansturing zelf  van de galvo’s is analoog en bijgevolg vrij storingsgevoelig. Ook zijn de spiegels zeer compact 5mm x 10mm max en zeer poreus. De laser projector dient dus met de nodige voorzichtigheid gebruikt te worden. Soms wordt ook geopteerd om de aansturing via DMX ( protocol uit de lichtwereld) te doen, zo spaar je de computer uit. Soms kan het zelfs zijn dat de laser enkel via dmx aanstuurbaar is (3 pin xlr- connector), meestal zijn dit low-budget lasers.  Zij beschikken dan ook enkel over basis animaties en figuren die je bijna niet kan instellen. Als we via dmx werken zit hier steeds een computer tussen die dan wordt aangestuurd via dmx zodat je nog steeds op maat gemaakte animaties en stralen hebt. De hoofdrede is vooral afstand en de beperking van ILDA en netwerkkabel (100m max).